Lệ Mật (Hà Nội): Làng nghề
độc nhất Việt Nam
Từ xa xưa, kho văn hóa ẩm
thực Hà thành đã nức tiếng
bởi những cốm Vòng, chả cá
Lã Vọng, bánh cuốn Thanh Trì…
Trong kho tàng ấy không thể
không nhắc đến làng nuôi rắn
Lệ Mật, một trong những ngôi
làng có lịch sử lâu đời của
đất Kinh kỳ từ thế kỷ XI
(nay thuộc phường Việt Hưng,
quận Long Biên). Nghề săn
bắt, chăn nuôi và chế biến
rắn là một nghề độc đáo của
Lệ Mật mà ít nơi có được.
Các cụ cao niên làng Lệ Mật
nói rằng, nghề nuôi rắn ở
đây có từ bao giờ chẳng ai
nhớ rõ. Tương truyền vào
thời nhà Lý, công chúa con
vua Lý Nhân Tông đang dạo
chơi trên sông Thiên Đức
chợt sóng gió nổi lên, thủy
quái xuất hiện, bắt công
chúa. Nhà vua thương con, cử
nhiều tướng tài đi diệt thủy
quái nhưng không ai làm được.
Có chàng trai họ Hoàng sống
ở làng Trù Mật võ nghệ cao
cường lại có tài bơi lội xin
vua cho đi. Cuộc chiến đấu
sôi sục cả lòng sông, với sự
mưu trí, dũng cảm, chàng
trai đã diệt được thủy quái.
Nhà vua ban thưởng cho chàng
trai họ Hoàng quan tước,
vàng bạc nhưng chàng không
nhận chỉ xin về lập ấp ở
phía Tây thành Thăng Long,
biến nơi hoang vu thành 13
làng trại trù phú. Sau khi "khai
làng lập ấp", chàng quay về
củng cố làng cũ. Sau này,
chàng mất, dân làng lập đình
thờ chàng, suy tôn là Thành
hoàng. Theo gương chàng, dân
chúng làng Lệ Mật ngoài việc
nhà nông còn phát triển thêm
nghề bắt rắn, nuôi rắn và
nghề rắn cũng bắt nguồn từ
đó.
Thời gian đầu dân làng Lệ
Mật chỉ nuôi rắn để ngâm
rượu làm thuốc chữa bệnh,
sau này da rắn được làm đồ
mỹ nghệ như dây lưng, ví da,
giày da… Do có sự giao lưu
kinh tế nên rắn Lệ Mật còn
trở thành đặc sản của người
dân kinh kỳ và thực khách
gần xa. Ban đầu chỉ có vài
món rất đơn giản như rắn ướp
muối tiêu nướng, rắn xào
hành tỏi, rắn băm nhỏ xào
giòn… ngày nay, các nhà hàng
đã phục vụ nhiều món ăn mới
hơn, thỏa mãn khẩu vị của
thực khách. Hiện ở làng đã
có trên 100 hộ với 370 nhà
hàng với các món ăn chuyên
rắn, mỗi ngày đón trên 500
lượt khách trong và ngoài
nước. Lệ Mật được đánh giá
là làng rắn nổi tiếng, độc
nhất ở Việt Nam và trên thế
giới. Mặc dù quận Long Biên
có tốc độ đô thị hóa nhanh
song Lệ Mật vẫn giữ được
dáng dấp của làng Việt cổ,
có mái đình, giếng nước, cây
đa, những ngôi nhà kiến trúc
cổ, thu hút khá đông du
khách trong và ngoài nước
tới tham quan.
Làng nghề Lệ Mật ngoài nuôi
rắn, người dân ở đây còn làm
du lịch sinh thái kết hợp ẩm
thực, vừa tạo việc làm cho
lao động địa phương vừa để
du khách trong và ngoài nước
biết đến làng nghề - Chủ
nhiệm HTX Kinh doanh dịch vụ,
Trưởng ban Quản lý làng nghề
Lệ Mật Trương Bá Huân cho
biết, để bảo tồn và phát huy
giá trị của làng nghề truyền
thống, trong những năm tới,
Việt Hưng sẽ trở thành
phường đô thị đặc biệt với
mô hình "làng cổ trong phố".
Phường sẽ tổ chức khảo sát,
nghiên cứu mô hình chăn nuôi
rắn tập trung tại một số
điểm xa khu dân cư; tiếp tục
mở rộng mô hình chăn nuôi
rắn sinh trưởng kết hợp với
du lịch sinh thái ẩm thực,
hoàn thiện đề án xây dựng
tuyến phố ẩm thực làng nghề
Lệ Mật với nhiều nhà hàng
đặc sản mang bản sắc truyền
thống; xây dựng trung tâm
giới thiệu làng nghề… để Lệ
Mật thêm giàu có.
|