Phiên chợ biên cương
Đến
với Tây Bắc là đến với các phiên chợ
vùng cao để được đắm mình trong sắc
màu của trang phục, hàng hóa... cùng
những âm thanh sống động của cuộc
sống người dân tộc thiểu số hiền hòa
nơi đây. Và đã đến với các phiên chợ
vùng cao, du khách không thể bỏ qua
Cán Cấu.
Nơi bán quần áo, vải vóc là khu vực
đẹp nhất, thu hút du khách nhất khi
đến với Cán Cấu
Cán Cấu là một trong những chợ xa
nhất - nếu du khách khởi hành từ Sa
Pa - và cũng là chợ phiên đẹp nhất,
phản ánh sinh động nhất đời sống của
đồng bào vùng cao.
Trước đây chợ họp trên những triền
núi đá dựng đứng chen lẫn với những
thửa ruộng bậc thang bốn mùa đổi màu
thật đẹp nhưng quá xa xôi hẻo lánh,
ít người biết đến. Gần đây, tỉnh lộ
153 được hoàn tất nối Bảo Thắng với
Bắc Hà rồi dẫn thẳng đến Simacai. Từ
đó chợ Cán Cấu dời ra sát đường nhựa,
người đến mua bán trao đổi hàng hóa
cũng như tham quan dạo chơi đông vui
hơn xưa rất nhiều.
Để được tham quan phiên chợ một cách
trọn vẹn nhất, phải khởi hành từ rất
sớm ở Lào Cai. 4g30 sáng tôi đã bươn
bả lên đường, thế mà đến cửa ngõ chợ
đã thấy hàng chục xe du lịch san sát
nhau. Nhiều du khách nước ngoài còn
khởi hành sớm hơn để được ngắm nhìn
và cảm nhận phiên chợ trọn vẹn hơn.
Chợ Cán Cấu họp vào thứ bảy hằng
tuần. Trước đây đến chợ phần đông là
người Mông và người Giáy, nhưng gần
đây giao thông thuận lợi, người Dao,
người Hà Nhì, người Tày cũng tham
gia mua bán, trao đổi hàng hóa. Dù
được nhiều du khách trong và ngoài
nước biết đến nhưng Cán Cấu vẫn giữ
được bản sắc của một chợ phiên vùng
cao. Không có ngôn ngữ chung ở đây,
người dân tộc nào đến chợ dùng tiếng
nói của dân tộc đó, rất ít người
biết tiếng Kinh và nếu phải trao đổi
với nhau thì cố gắng ra hiệu hoặc
dùng thứ tiếng thông dụng hơn cả là
tiếng Mông.
Chợ họp từ đường nhựa kéo dài đến
một thung lũng với năm khu vực mua
bán: gia súc, quần áo vải vóc, nhu
yếu phẩm, thảo quả, rau củ và các
sản vật địa phương. Có những người
đến chợ chỉ với một túi ớt, vài trái
bí, mướp hay một nhúm rau vừa hái
sau vườn nhà, đơn giản bởi họ đến
chợ phiên không phải chỉ để buôn bán
mà là thói quen, niềm vui, là những
mong ước bình dị của bất cứ ai sinh
sống ở vùng núi cao vực sâu này.
Khu vực ăn uống luôn đông vui. Ở
hàng mía lúc nào cũng nườm nượp
người mua kẻ bán, các cô gái cứ cầm
cả cây mía dài và tước dần cho đến
lóng cuối cùng, không cần dao róc.
Kem cũng là một món khoái khẩu ở chợ
phiên. Tại các hàng ăn, người bán
hàng tay không ngớt xẻ thịt, trụng
bánh phở, rót rượu, mời mọc khách...
Bánh đúc ngô, thắng cố và phở có lẽ
được ưa chuộng hơn cả. Dưới triền
đồi thoai thoải là chợ gia súc, gia
cầm với chủ yếu đàn ông tham gia mua
bán.
Khoảng không gian đầy ắp những sắc
màu đặc trưng của vùng cao Tây Bắc,
nơi thu hút mọi người tìm đến nhiều
nhất là khu vực bán váy áo và vải
vóc. Những chiếc váy sặc sỡ với họa
tiết cực kỳ tinh xảo, khéo léo.
Những cuộn vải rực rỡ dùng làm
nguyên liệu may đai, thắt lưng hoặc
những đường diềm. Những gian hàng
bán chỉ màu sặc sỡ đến chói mắt bởi
hàng trăm cuộn chỉ được xổ tung ra
để thu hút người mua...
Khi nắng lên đến đỉnh đầu thì chợ
phiên Cán Cấu bắt đầu tan. Người ta
thu dọn hàng hóa, đồ đạc chóng vánh,
gọn ghẽ. Đến khoảng 13g chợ vãn, cả
khu chợ mới cách đây vài giờ còn
nhộn nhịp người mua kẻ bán giờ chỉ
còn là một bãi đất trống im lặng
trong ánh nắng trải đều trên những
mái lá tơi tả và những bụi cỏ ven
đường. Cán Cấu như một giấc mơ vừa
đi qua, để ai một lần ghé đến thì
hình ảnh và sắc màu của nó sẽ còn
vương vấn mãi trong lòng...
Sạp bán món bánh đúc ngô quen thuộc
của người Mông
Các em bé bày bán những sản vật hái
ở vườn nhà
Bà mẹ trẻ xinh xắn địu con ra chợ
Đưa gia súc đến bán ở chợ phiên
Du khách nước ngoài ghi lại những
khoảnh khắc đáng nhớ |